कार्तिक २१ काठमाण्डौ___ मिथिलाञ्चल क्षेत्रमा हर्षोल्लासका साथ मनाइने छठ पर्वको तयारी काठमाडौंमा पनि सुरु गरिएको छ। विशेषगरी तराईमा जिल्लाहरुमा मनाइने यो पर्व पछिल्लो समय काठमाडौं उपत्यका र पहाडी क्षेत्रहरुमासमेत मनाउन थालिएको छ। यसै अवसर पारेर गौरीघाटमा छठी माताको पूजाका लागि छठघाट निर्माणको काम भइरहेको छ।
छठ पूजा समिति कार्यालयको स्थापना गरेर त्यसको निर्माण कार्यलाई तीव्रता दिइएको हो। काठमाडौंको रानीपोखरी र कमल पोखरीमा भने छठ पर्व नमनाइने भएको छ। निर्माण कार्यले पूर्णता नपाएकाले कमल पोखरीमा छठ पर्व यस वर्ष मनाइने छैन। तर गहनापोखरी, नागपोखरी, बागमती नदी किनारामा भने छठी माताको पूजा गर्न सरसफाइ गर्न थालिएको छ।
त्यसैगरी पहाडी जिल्लाहरुका कतिपय नदी, किनारा र पोखरीहरुमा पनि यो पर्व मनाउनेगरी तयारी थालिएको छ। चार दिनसम्म विशेषरुपमा मनाइने यो पर्वको पहिलो दिन ‘नहाय-खाय’ विधिबाट सुरु हुन्छ। ब्रतालुहरुले पर्व सुरु हुन एक दिनअघि नै उसिनिएका धानको चामल, कोदो, माछामासु, मुसुरोसहितका धार्मिक अनुष्ठानका लागि अशुद्ध मानिएका खाद्य वस्तुहरु नखाने चलन छ। यो विधिलाई ‘अरबा-अरबाइन’ भनिन्छ।
आज आइतबार ‘अरबा-अरबाइन’ गरेका ब्रतालुहरुले भोलि अर्थात् चौंथी तिथिमा ‘नहाय-खाय’ र पञ्चमी तिथिका दिन राति एक छाक मात्र अलिनो खानेकुरा खाएर खरना विधि सम्पन्न गर्दछ। पर्वको मुख्य दिन षष्ठी तिथिमा निराहार व्रत बसेर साँझपख पवित्र जलाशायमा गइ अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्ध्य दिइन्छ। सप्तमीका दिन बिहान उदाउँदो सूर्यलाई अर्ध्य दिएपछि यो पर्व समापन गरिने परम्परा आएको छ।